ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ (2ο ΜΕΡΟΣ)

Ένα μεγάλο θέμα, που είναι κυρίαρχο στις διαπροσωπικές σχέσεις με τους ανθρώπους που συνυπάρχουμε. Ένα θέμα που μπορεί να επεκταθεί σε πολλά επίπεδα συμπεριφοράς και εσωτερικών προβληματισμών και αναζητήσεων και μπορεί να πάει την άκρη του νήματος μακρύτερα από αυτό που νομίζουμε αρχικά. Το θέμα των προσδοκιών και επιλογών διαλέγω για μια ακόμα φορά μέσα από μια άλλη οπτική, μέσα από μια επέκταση της διαδρομής του νήματος.
Αναρωτιόμαστε πολλές φορές για τους ανθρώπους γύρω μας, αλλά και για τον εαυτό μας όταν έχουμε επιλέξει μια ουσιαστική οδό αυτοκριτικής, αν πραγματικά μπορούν να αλλάξουν ή όχι σε επίπεδο συμπεριφοράς, αρχών και αξιών, πιστεύω και κρίσης. Ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να αλλάξει ουσιαστικά μόνο μια φορά στη ζωή του. Αυτό συμβαίνει ως πραγματική αλλαγή από τον άνθρωπο που απλά είναι στον άνθρωπο που θέλει να είναι. Ακούγεται πολύ απλό αλλά είναι πολύ περιεκτικό. Αυτό το «θέλει να είναι» περιλαμβάνει επιλογές, ηρεμία, συγκέντρωση μόνο στη προσωπική ζωή, όχι επιβολή εξουσίας στους άλλους, όχι διάθεση αλλαγής των άλλων, όχι ψάξιμο ευθυνών στους άλλους..

Όταν είμαι αυτό που θέλω και αποδέχομαι ό,τι πραγματικά με αντιπροσωπεύει, κοιτώ μέσα μου και κοιτώ τον άλλον σαν έναν άνθρωπο πραγματικά μοναδικό να κάνει και να πει ότι θέλει, όπως το θέλει, όσο και αυτό να είναι ενάντια στα δικά μου πιστεύω. Μόνο τότε είμαι πραγματικά ευτυχισμένος! Όταν ζω και η ζωή μου κοιμάται, ξυπνάει, λυπάται και χαίρεται και αυτό πρώτα αναβλύζει από μένα τον ίδιο και μετά αποκτά μιαν άλλη υπόσταση και μια διεύρυνση όταν συνδυάζεται με τον συνάνθρωπό μου. Ίσως αυτά να λέμε εύκολα ότι τα ξέρουμε, ίσως πραγματικά να τα ξέρουμε, όμως την πράξη τους στη ζωή μας την αντικρίζουμε; Πιστεύουμε και μπορούμε να μεταδώσουμε στους άλλους γύρω μας ότι σ’ αυτή τη ζωή έχουν την πραγματική ελευθερία να πιστέψουν πόσο ξεχωριστοί και σημαντικοί είναι; Ότι μόνο με αυτή την πίστη μπορούν να λύσουν το οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο τους πρόβλημα;

Συνειδητοποιώντας όλοι ότι πολλές φορές μας ενοχλούν οι συμπεριφορές και οι αποφάσεις των άλλων, θα πρέπει να στραφούμε μέσα μας και να αναρωτηθούμε το γιατί. Επιφανειακές δικαιολογίες μπορούμε να βρούμε χίλιες, όσες και οι ατέλειωτες προσδοκίες που έχουμε από τους άλλους,, γιατί απλά ατέλειωτες είναι και οι διαφορές μας μαζί τους, ατέλειωτη η μοναδικότητα μας, που δε μπορεί να ταυτιστεί με κανέναν! Πρέπει να αναρωτηθούμε μέσα μας, βαθιά, τι θέλουμε να ικανοποιήσουμε; Μήπως τις προσδοκίες μας ο άλλος να εναρμονιστεί με τα δικά μας θέλω ;!
Κάπου εκεί ξεκινάει ο φαύλος κύκλος των σχέσεων! Εκεί αρπάζει ο άλλος το μπαλάκι που του ρίχνουμε για το πόσο καχύποπτοι είμαστε απέναντι του, πόσο κρατάμε τσίλιες και παρατηρούμε την επόμενη κίνησή του, αν θα μας ικανοποιήσει ή θα μας απογοητεύσει! Εκεί αρπάζει το μπαλάκι που του ρίχνουμε, τα έμμεσα μηνύματα που στέλνουμε, ότι δε σεβόμαστε την ελευθερία να επιλέξει να είναι αυτός που θέλει !
Λανθασμένα και εγωιστικά, όσο και να μοιάζει αντιφατικό, υποστηρίζουμε ότι το να περιμένουμε από κάποιον κάτι ή να το επιδιώκουμε ή να το επιζητάμε είναι κατά κάποιον τρόπο έκφραση αγάπης και ενδιαφέροντος. Δυστυχώς όμως, αυτές οι σκέψεις μας οδηγούνε κάπου στα ίδια γιατί. Γιατί πρέπει να το εκφράσω με τον τρόπο που επιλέγεις εσύ να το κάνεις ; Ή τον τρόπο που για σένα θα είναι επιβεβαίωση. Γιατί να ζητώ, να περιμένω και να πράττω τελικά συγκεκριμένα πράγματα, πεπατημένες οδούς και τρόπους έκφρασης, που απλά έχουν κυριαρχήσει και πολλές φορές μας βάζουν σε καλούπια και ασυνείδητα δε μας επιτρέπουν να «σκαρφιστούμε» ιδέες που θα δημιουργήσουμε μέσα μας και θα εκφράζονται σε διαφορετικό τόπο, χρόνο, με δικό μας τρόπο και πρακτική.
Η ζωή μας δεν λειτουργεί δημιουργώντας προσδοκίες. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε πραγματικά ελεύθεροι από κάθε σκέψη που μας οδηγεί μακριά από τον εαυτό μας και μια πραγματικά δυνατή σχέση αγάπης με τον άλλον!
Ο δρόμος όμως της συνειδητοποίησης του λάθους που κάνουμε, εμπλεκόμενοι στις προσδοκίες, εμπεριέχει μια υπόγεια παγίδα. Αρχικά νιώθεις πως είναι πιεστικό ο άλλος συνεχώς να σε κάνει να επωμίζεσαι ότι σου προσφέρει ή περιμένει από σένα. Είναι ακόμα χειρότερο όταν αυτό γίνετε έμμεσα. Μπορεί όμως μέσα σου να βασίζεσαι στο ότι τελικά σκέφτηκες και συνειδητοποίησες μόνο ότι είχε να κάνει με το προσωπικό σου συμφέρον και όχι με τον πραγματικό σου εαυτό! Επέλεξες να δικαιολογήσεις τον εαυτό σου και να του δώσεις τον αέρα της αλλαγής, όχι επειδή πιστεύεις ότι οι άλλοι βρίσκονται σε ένα φαύλο κύκλο ματαιωμένων και αναμενόμενων προσδοκιών, αλλά επειδή βγάζεις επιδέξια τον εαυτό σου έξω από μια κατάσταση που απαιτεί πολύ δουλειά για σένα, οπότε την απορρίπτεις. Είναι η συνειδητοποίηση ότι και εσύ συμμετέχεις στον ίδιο κύκλο! Τη δουλειά δεν την έκανες μέσα σου, αλλά για τους άλλους. Προσπάθησες να ορίσεις την ψυχοσύνθεσή τους, τη συμπεριφορά τους, τα κατάλοιπα και τις επιρροές τους. Εσύ τι έκανες για σένα ; Το πρώτο σου βήμα να απενοχοποιηθείς και να πεις ότι «εγώ κάνω τις επιλογές και τις κινήσεις μου και εσείς αφού αυτό επιθυμείται, πράξτε το εφόσον είναι οι δικές σας επιλογές», είναι κάτι καλό αλλά με την προϋπόθεση να καταλήξεις να το κάνεις γιατί πιστεύεις πραγματικά στις επιλογές που είναι ελεύθερος να κάνει ο καθένας, και όχι γιατί κρύβεις ένα θυμό και τραβιέσαι με αυτή την τακτική μακριά από τον άλλον, γιατί απλά δε σου μοιάζει!

Ο χορός των προσδοκιών έχει και μια ακόμα εφαρμογή. Εκεί που συζητάμε και ανταλλάσσουμε απόψεις με τους ανθρώπους γύρω μας. Εκεί που καλούμαστε να εκφράζουμε τις απόψεις μας και μερικές φορές, περισσότερο εύκολα από όσο πρέπει, να βγάζουμε συμπεράσματα, να προτείνουμε λύσεις και τακτικές σε προβλήματα άλλων. Και έρχονται φορές που ό,τι προτείναμε, προσφέραμε ή κάναμε για κάποιον άλλον πραγματοποιείται, υιοθετείται ή εφαρμόζεται. Έρχομαι λοιπόν εδώ να τονίσω την ψευδαίσθηση που δημιουργείται ότι “εμείς που προτείναμε κάτι σε κάποιον είμαστε εγωιστικά υπεύθυνοι όταν αυτός το πράττει και το ακολουθεί.” Κάτι τέτοιο εκφράζεται με τις γνωστές φράσεις που εύκολα τις λέμε και εύκολα μας εκνευρίζουν όταν τις ακούμε από τους άλλους, «Είδες που σου τα’ λεγα;» ή «Τελικά έγινε ή έκανες όπως σου το’ χα πει εγώ», και πολλά παρόμοια!

Αν λοιπόν ο άλλος δεν το πίστευε μέσα του και δεν έβρισκε τα δικά του κίνητρα και πιστεύω να πραγματοποιήσει ό,τι εσύ πρότεινες, τότε να είσαι σίγουρος, ότι θα έπεφτε στο κενό! Η βοήθεια στον άλλον με την έννοια ότι «είμαι εγώ ο υπεύθυνος για το α η β πράγμα στη ζωή σου, επειδή σε ώθησα να το κανείς» δεν υφίσταται! Βοήθεια είναι να «είμαι εδώ για να σε προβληματίσω, να σε οδηγήσω να σκεφτείς κάτι που δε σκέφτηκες, αλλά οι αποφάσεις, οι ενέργειες, τα συμπεράσματα, οι κινήσεις σου, είναι δικές σου επιλογές που για να διατηρηθούν σε μάκρος χρόνου πρέπει να τις αναζητήσεις, να τις βρεις, να τις πιστέψεις και να τις υποστηρίξεις μέσα σου!» Γι’ αυτό όλος ο κόσμος αναζητά σε λόγια και τακτικές να βρει λύσεις στα προβλήματα του, γιατί απλά δε πιστεύει ότι όλες οι λύσεις ξεκινάνε από την πίστη στο μοναδικό μας εαυτό και ότι κάθε επιλογή και κίνηση που κάνουμε οφείλετε μόνο σε μας και σε κανέναν άλλον και ο κάθε ένας προβληματισμός από εξωτερικούς παράγοντες είναι μόνο αυτό, μια σκέψη, που πρέπει να σε πάει παραπέρα στην δική σου μοναδική σκέψη!

Οι προσδοκίες ύπουλα κρύβονται και στις κάθε λογής επιθετικές αντιδράσεις μας. Ο τρόπος που αντιδρούμε πολλές φορές είναι λανθάνουσες καταστάσεις μέσα μας, όμως είναι παράλληλα μια δική μας επιλογή! Οπότε λοιπόν με τη συνειδητοποίηση τους, επιλογή θα πρέπει να αποτελέσει και ο τρόπος να τις αποβάλλουμε, δίνοντας τους όμως οριστικό εξιτήριο από τον εαυτό μας και όχι να αναπτύσσουμε αντισώματα ανοίγοντας μια θέση για να ξαναδημιουργούνται και να αποθηκεύονται με μεγαλύτερες αντοχές και πιο εύκολες πρακτικές έκφρασης!

Ναι, πρέπει να εκφράζουμε το θυμό μας, αλλά ταυτόχρονα να βρίσκουμε τη ρίζα του και να την καταπολεμάμε! Υπάρχει η θεωρία ότι μια άσχημη αντίδραση, ο θύμος, τα νεύρα και ο καυγάς είναι η απλή ύπαρξη μιας δύσκολης κατάστασης που πρέπει να βγάλουμε από μέσα μας για να ηρεμήσουμε, να αποβάλλουμε τα απωθημένα μας και … πάλι από την αρχή ! Αυτό είναι το αρχικό στάδιο, ένα πολύ αρχικό στάδιο! Παρατήρησε γιατί θυμώνεις, γιατί αντιδράς, γιατί καυγαδίζεις; Μήπως πίσω από όλα αυτά κρύβεται και εδώ μια καμουφλαρισμένη προσδοκία; Μια καταπιεσμένη επιλογή; Ένας τρόπος να πεις έμμεσα αυτό που φοβάσαι να παραδεχθείς ξεκάθαρα, «δε σου μοιάζω» ή «θέλω να μου μοιάσεις»;

Ο μόνος πραγματικός θυμός με υπόσταση, που σε βάθος χρόνου πρέπει να παραμένει, και ο μοναδικός δικαιολογημένος θυμός στη συμπεριφορά ενός ανθρώπου, είναι ο θυμός που ξεκινά από τη στέρηση της ίδιας του της ελευθερίας να επιλέγει …… το οτιδήποτε!